بوراکس (Borax) :
بوراکس (Borax) یک ماده معدنی طبیعی با فرمولNa2B4O7 می باشد. همچنین بوراکس به عنوان سدیم بورات، سدیم تترابورات و یا دی سدیم تترابورات شناخته می شود. این ماده یکی از ترکیبات اصلی boron می باشد. اسم این ماده در انحادیه بین المللی شیمی کاربردی و محض (IUPAC) و کاهیدرات تترا بورات سدیم می باشد.
اصطلاح بوراکس (Borax) به صورت عمومی به گروهی از ترکیبات اطلاق می شود که با محتوای آب تشخیص داده می شوند:
-Anhydrous borax یا سدیم تترابورات (Na2B4O7)
-بوراکس تترا هیدرات (Na2B4O7.5H2O)
-براکس دکا هیدرات(Na2B4O7.10H2O)
بوراکس در مقابل بوریک اسید :
بوریک اسید وبوراکس و هر دو ترکیبات مرتبط boron هستند. بوراکس به ماده معدنی استخراج شده ار زمین و یا جمع آوری شده از رسوبات بخار شده اطلاق می شود. وقتی بوراکس فرآوری شود، ماده شیمیایی خالص شده بدست آمده بوریک اسید یا همان (H3BO3) می باشد. در حالی که تفاوت هایی بین ترکیبات وجود دارد، هر یک از آن ها برای کنترل آفت ها و یا لجن و گل ولای استفاده می شود.
منابع بوراکس (Borax) :
براکس در Laundry boosters، صابون های دست ساز و انواعی از خمیردندان ها یافت می شود. شما همچنین می توانید آن ها را در محصولات زیر استفاده کنید:
- براکس خالص (20mule team borax)
- پودر صابون دست
- فرمولاسیون سفیدکننده دندان
موارد استفاده :
بوراکس (Borax) به تنهایی استفاده های متعددی دارد، به علاوه بوراکس در محصولات دیگر هم کاربرد دارد. اینجا به چند مورد استفاده از پودر بوراکس و بوراکس خالص در آب اشاره می شود:
-قارچ کش
-علف کش
-ماده خشک کن ( آبگیر)
-پاک کننده های خانگی
-ایجنت های سختی گیری آب
-افزودنی غذایی به عنوان نگهدارنده ( در برخی کشور ها ممنوغ)
بوراکس در محصولات زیر هم افزوده می شود:
-محلول های بافر
-پیشگیرنده شعله
-محصولات سفید کننده دندان
-شیشه، سرامیک و سفالگری
-میناکاری و لعاب شیشه
-پیش ماده برای بوریک اسید
-پروژه های علمی مثل آتش سبزرنگ، لجن و کریستال های بوراکس
-روغن لحیم برای جوشکاری آهن
ویژگی های فیزیکی و شیمیایی بوراکس:
شکل ظاهری | جامد کریستالی |
رنگ | سفید |
رایحه | بدون رایحه |
PH | 9.2 |
دمای انجماد/ ذوب | 62Co |
درصد مواد قابل حل در آب | 4.715 در دمای 20Co و 65.64 در دمای 100Co |
وزن مولکولی | 381.37 |
میزان بی خطری بوراکس (Borax):
براکس (Borax) به شکل طبیعی دکا هیدرات سدیم تترا بورات گفته می شود. که به شکل شدیدی سمی نیست. به این معنا که مقدار زیادی بوراکس باید استنشاق یا هضم شود تا تاثیرات منفی بر روی سلامت داشته باشد. در مورد آفت کش ها، بوراکس یکی از کم خطر ترین مواد شیمیایی موجود می باشد. یک ارزیابی انجام شده بر روی مواد شیمیایی در سال 2006 به وسیله EPA آمریکا هیچ نشانه ای از مسمومیت به علت در معرض borax قرارگرفتن و هیچ نشانه ای از مسمومیت سلولی در انسان ها پیدا نکرد.
برخلاف تعداد زیادی از نمک ها،در معرض قرار گرفتن پوست با بوراکس باعث التهاب وناراحتی پوستی نمی شود. با این همه بوراکس را نمی توان در دسته مواد شیمیایی امن قرارداد. شایع ترین مشکل با در معرض بوراکس (Borax) قرارگرفتن این است که استنشاق گرد، می تواند باعث التهاب تنفسی به خصوص در کودکان شود:
اتحادیه اروپا، کانادا و اندونزی در معرض Borax و اسیدسولفوریک قرارگرفتن را به عنوان خطر سلامتی بالقوه در نظر می گیرند، چون انسان ها این ماده را از طریق منابع مختلفی در رژیم غذایی و از محیط اطراف دریافت می کنند. درحالی که یافته های دانشمندان هنوز متناقض است. توصیه می شود کودکان و زنان باردار میزان در معرض Borax قرارگرفتن را محدود کنند.
واکنش های بوراکس (Borax) :
براکس به راحتی به بوریک اسید و بورات های دیگر تیدیل می شوذ که کاربرد های زیادی دارند. واکنش براکس با هیدروکلریک اسید که باعث تشکیل اسید بوریک می شود به این شکل می باشد:.
Na2B4O7.10H2O + 2 HCl → 4B(OH)3 + 2NaCl + 5 H2O
دکا هیدرات به اندازه کافی پایداری دارد که یتواند به عنوان استاندارد اصلی برای پایه اسیدیته در تیتراسیون استفاده شود. وقتی بوراکس به یک شعله اضافه شود ، رنگ سبز-زرد را تولید می کند. در فشفشه هااز آن ها استفاده نمی شود. بوریک اسید برای ایجاد رنگ در شعله های متانول استفاده می شود که رنگ سبز شفافی را ایجاد می کند.
بوراکس به مقدار زیادی در گلیکول اتیلن، حل می شود، به صورت متعادل در گلیکول دی اتیلن و متانول و به مقدار کم در استون حل می شود. در آب سرد خیلی به سختی و کم حل می شود ولی حلالیت آن با بالا بردن دما به شکل قابل ملاحظه ای افزایش می یابد.
نکات ایمنی بوراکس (Borax) :
-برخورد با چشم: باعث خارش چشم می شود.
برخورد با پوست: خارشی گزارش نشده است.
تنفس: ممکن است باعث سرفه و تحریک وخارش گلو شود.
بلغیدن: مقدار کم بوراکس باعث جراحت جدی نمی شود بلعیدن مقادیر زیاد ممکن است باعث ایجاد مشکلات گوارشی شود.
کمک های اولیه:
-در صورت تماس با چشم: چشم را برای حداقل 30 دقیقه با جریان آب بشویید تا اثر مواد شیمیایی به طور کامل برطرف شود.هرگز با آب آلوده چشم را شست و شو ندهید و توصیه های پزشکی را به کار گیرند.
– تماس با پوست: موضع آلوده را با صابون و آب شست و شو دهید.
-در صورت تنفس: ذرات بوراکس و مصدومیت ناشی از تنفس شخص را به هوای تازه منتقل کنید.
-در صورت بلعیدن: اگر به مقدار یک قاشق چای خوری ضرری برای فرد بالغ ایجاد نمی کند و در صورت بلعیدن مقادیر بیشتر توصیه های پزشکی را رعایت کنید.
عرضه به صورت بوراکس دکا و براکس پنتا در کیسه های دو لایه ی 25 کیلوگرمی
استفاده از بوراکس (Borax) برای کشتن مورچه ها:
مورچه آفتی است که بلافاصله پس از اینکه راهی به خانه شما پیداکنند‚خانه شما رو اشغال می کند. این مورد گاها وقتی اتفاق می افتد که پس از زمین کردن منزل‚ چند تکه خرده نان برروی میز شما باقی بماند. وقتی وجود مورچه ها را در منزل خود احساس می کنید به دنبال راهی برای ازبین بردن آنها می افتید . چندین راه وجود دارد. می توانید به بوراکس در این مورد فکر کنید.
اسید بوریک و بوراکس در آفت کش ها چه تفاوتی با هم دارند. هردو به عنوان آفت کش استفاده می شوند. بوراکس پایه معدنی دارد که از زمین استخراج می شود. استفاده بوراکس در خمیر دندان ‚ سم های کشنده علف هرز ‚ صابون و لوازم آرایشی است. اغلب به عنوان جایگزینی برای اجزا غیر ملایم شوینده های ماشین لباسشویی استفاده می شود.پس از فر آوری و اتمام خاصیت عملیاتی ‚ بوراکس به اسید بوریک تبدیل می شود. در هنگام استفاده از این دو ماده دقت کنید که آنها را دور از دسترس کودکان و پرندگان نگه دارید .مطلب دیگر اینکه این دو ماده باعث خارش پوست بدن انسان می شوند.
بوراکس گرچه میزان سمیت کمی برای انسان و حیوانات دارد. اما هنگام تماس با مورچه ها کشنده است. دستگاه گوارشی مورچه ها در صورت ورود بوراکس ‚ تداخل پیدا می کند. در نهایت منجر به مرگ مورچه می شود. ولی این مرگ قطعی و فوری برای مورچه ها نیست. برای مرگ موثر باید ملکه مورچه ها و بقیه دسته مورچه های کارگر را از بین ببرید.مورچه های کارگر طعمه براکس را می خورند و آن را به لانه می برند تا بقیه مورچه ها بخورند.
تهیه سم بوراکس (Borax):
اگر به دنبال استفاده از بوراکس به صورت مجزا برای کشتن مورچه ها هستید بدانید بوراکس به تنهایی جواب نمی دهد.برای اینکه مورچه ها رغبت داشنه باشند تا بوراکس را به لانه خود ببرند آن را با غذاهای مورد علاقه آنها مخلوط کنید. اما باید دانست مورچه ها کجا وارد خانه می شوند.
مورچه ها وقتی غذا پیدا می کنند ردی برجای می گذارند تا بقیه مورچه های کارگر بتوانند سریع غذا را پیدا کنند و به لانه ببرند. این مسیرها بهترین مکان است .اما اگر بتوانید طعمه را درست در جلوی لانه آنها قرار دهید ‚ مورچه ها حتی به داخل خانه شما وارد هم نمی شوند
تهیه طعمه مورچه با بوراکس (Borax):
سیستم گوارشی همه مورچه ها بدون توجه به گونه آن یکسان عمل می کند. و براکس یک قاتل جدی است. مورچه می تواند از نوع نجار ‚ آتشین ‚ قندی یا هرنوع گونه دیگر باشد. اما باید توجه داشت که به هر طمعه از نوع مایع و جامد نیازداریم.
گرچه این طور وانمود می شود که مورچه ها هر آنچه در چشم دیده می شود „ می خورند اما باید دانست مورچه های بالغ ‚ غذاهای جامد را نمی توانند هضم کنند. و فقط مایعات را می خورند. از طرف دیگر نوزاد های مورچه ‚ غذاهای جامد را فرآوری می کنند و آنها را به مایعی تبدیل می کنند که ملکه بخورد. انواع طعمه ها باعث می شود همه مورچه ها ازبین بروند.
برای ساخت طعمه ‚ هم به طعمه مایع و هم جامد نیازداریم.برای ساخت طعمه مایع ‚ به ظرف پلاستیکی کوچک یا درب پلاستیکی کوچک ‚ برای نگهداری طعمه نیاز داریم. بشقاب کاغذی یا توپ پنبه ایی هم گزینه خوبی است. مهم این است که مطمئن شوید مورچه ها به راحتی می توانند داخل و خارج ظرف نگه دارنده طعمه شوند.
ساخت طعمه مایع:
یکی از دستورالعمل هایی که می توانید امتحان کنید شامل 1.5 قاشق قاشق غذاخوری بوراکس ‚ نصف فنجان شکر و 1.5فنجان آب گرم است. به راحتی همه مواد را با هم مخلوط کنید تا یکنواخت شوند. طعمه را در تله قرار دهید تا مورچه ها مصرف کنند.
دستورالعمل دیگری که بد نیست امتحان کنید ‚ سه قسمت شکر برای هر یک سهم بوراکس است. مثلا اگر از یک فنجان شکر استفاده می کنید آن را باید با یک سوم فنجان بوراکس مخلوط کنید . این دو ماده را طوری مخلوط کنید که دیگر گلوله ایی موجود نباشد . سپس به مخلوط به تدریج آب اضافه کتید تا به شکل خمیر غلیظی در آید . حدود یک چهترم فنجان آب کفایت می کند. پس از اضافه کردن این مقدار آب به مخلوط ‚ ماده غلیظ و چسبناکی بدست می آید که مورچه ها دیگر نمی توانند در برابر آن مقاومت کنند.